Keramisto 2007: Bij Stichting 'De Oude Pottenbakkerij' draait Katrin König op een draaischijf uit 1880. |
Roots Keramisto liggen in de Olde Kruyk
De Olde Kruyk, op zijn Milsbeeks "De alde Kruk", werd net als een aantal andere potjesfabrieken in Milsbeek in de dertiger jaren gesticht. De neven Peter Linders (Kerste Peter) en Wim Jansen (Wim van Tinus van Wel) begonnen dit fabriekje als de "Firma Linders & Jansen". Waar de anderen bedrijfjes bleven steken in het maken van de bekende eenvoudige rode bloempotjes, zag de ideeënrijke Peter al snel meer brood in het maken van (sier)aardewerk. Wim was de kunstenaar met de gouden handjes en Peter, die tevoren nog een tijdje als marskramer langs de deur was gegaan, had het vermogen het spul aan de man te brengen. Er werden bloempotten, vazen, kannen en kruiken in allerlei vormen en maten gemaakt. Ze waren gebaseerd op klassieke modellen die in de oudheid bij de Kelten, de Germanen, de Arabieren en de Romeinen voorkwamen. Er werd op basis daarvan vervolgens de naam "De Olde Kruyk"bedacht.
Het werd een succesformule. Tegen de algehele tendens in de
crisisjaren, groeide het bedrijfje als kool. Er werd een doorsteek naar
de Rijksweg gemaakt en op een paar etalageplanken werden de potten en
pannen uitgestald om kopers te trekken. Het bedrijfje kreeg o.a. ruime
aandacht in de Katholieke Illustratie en daardoor landelijke
bekendheid Het bood aan steeds meer werkzoekenden werk. Na de
oorlog nam het bedrijfje een nog grotere vlucht. Allerlei kunstenaars
kwamen er werken en het bedrijfje groeide uit naar een omvang van wel
70 tot 80 arbeiders. Op een geglazuurde witte ondergrond werden door
kunstenaars in allerlei kleuren tekeningetjes gemaakt. Het verwierf
faam onder de naam "Milsbeeks bont" en werd een grote toeristische
trekpleister. Milsbeeks bont werd zelfs geëxporteerd naar
landen als Zwitserland, Canada en Argentinië. Peter (de
grootste Limburger ooit Jan Linders moest
oom tegen hem zeggen) ging inde hoogtijdagen gul met zijn personeel om
en zorgde voor de nodige verstrooiing. Hij organiseerde o.a. uitjes
naar b.v. de Jaarbeurs en Paleis Soestdijk. De laadbak van de dikke
Janus, de vrachtwagen waarmee o.a de turf in Klazienaveen werd gehaald,
werd dan vol met het werkvolk geladen. Hij richtte hij verder o.a. ook
een eigen voetbalelftal op. Er werd een stuk hei met struiken op de
Smeleberg gekocht, van de eiken stronken ontdaan en na grondverbetering
met klei van de steenfabriek tot voetbalveld verbouwd.
Het liep financieel allemaal een beetje uit klauwen. Bij het aantrekken
van nieuw personeel werd er niet zozeer meer gekeken of men goed kon
werken, maar meer of men goed kon voetballen. Peter ging steeds gekkere
dingen doen en was vaak van huis. Medefirmant Wim Jansen trok zich
uiteindelijk terug uit de firma en startte in een oude Molen elders in
Milsbeek een eigen bedrijfje dat later bekendheid verwierf onder de
naam "De Vuurvogel". Ook Gijs en Teun Theunissen, enkele medewerkers
van het eerste uur, begonnen een eigen bedrijfje genaamd "Terra ".
Peter kwam in financiële nood en verkocht in 1956 het bedrijf
aan Piet Kurstjens, telg uit de Tegelense dakpannenfamilie.
Hij had na dat hij afgestudeerd was aan de kunstacademie in Maastricht,
in de periode kort na de oorlog al enkele jaren op de Olde Kruyk
gewerkt en voor wat betreft ontwerp en grondstofgebruik voor een
belangrijke kwaliteitsimpuls gezorgd. In 1960 mocht hij hoog bezoek
ontvangen van de huidige Koningin Beatrix. In 1987 verkocht hij het
bedrijf aan Guul Jacobs en het bedrijf bestaat nog steeds onder
dezelfde naam..
Wim Jansen, Henk Jacobs en Geert Jacobs, zij leerden het vak nog op de
Olde Kruyk, en o.a. een 5-tal nazaten van hen die dat dook deden en
inmiddels een keramisch bedrijfje in Noord-Limburg exploiteerden,
sloegen in de tachtiger jaren de handen ineen en verenigden zich in het
pottenbakkerscollectief. In 1987 werd op het oude (voetbal)veldje van
De Olde Kruyk de eerste pottenbakkersmarkt gehouden. Deze ontwikkelde
zich tot een groot internationaal gebeuren dat nu Keramisto heet en
vanwege de omvang noodgedwongen verhuisde naar het recreatieterrein "De
Grote Siep" in Plasmolen.
Wim Bindels, lid van de Stichting Cultuurbehoud Milsbeek
Keramisto 2007: Fraaie houtgestookte potten |
Keramisto 2007: niet alleen maar 'potjes' |